Dostępność w edukacji: jak spełnić wymagania WCAG 2.2 w e-learningu
Weryfikacja i testowanie w zespole bez skomplikowanej technologii
Większość wymagań można wstępnie zweryfikować „na kolanie”. Spróbuj obsługiwać system lub kurs wyłącznie za pomocą klawiatury i sprawdź, czy fokus jest zawsze widoczny i nic go nie zasłania; spróbuj obsługiwać elementy bez przeciągania i trafiać kciukiem w małe przyciski na telefonie komórkowym; odtwórz film bez dźwięku i sprawdź, czy napisy mają sens i są wystarczająco czytelne; włącz czytnik ekranu w telefonie i przejrzyj kilka ekranów; spróbuj zalogować się za pomocą menedżera haseł.
WCAG 2.2 nie dodaje „akademickich” szczegółów – rozwiązuje konkretne przeszkody, z którymi Twoi pracownicy spotykają się na co dzień: niewidoczny fokus, zbyt małe przyciski, wymuszone przeciąganie i upuszczanie, chaotyczna pomoc, powtarzające się formularze i uciążliwe logowanie. Usunięcie tych przeszkód poprawi dostępność dla wszystkich użytkowników. W specyfikacji dla dostawcy LMS i twórcy treści należy ustawić docelowy poziom WCAG 2.2 i zweryfikować go za pomocą prostych scenariuszy z punktu widzenia użytkownika.
Dostępność już dawno przestała być „miłym dodatkiem”, zwłaszcza w średnich i dużych firmach. W e-learningu decyduje o tym, czy wszyscy pracownicy mają dostęp do treści – w tym osoby z zaburzeniami wzroku, słuchu, motoryki lub funkcji poznawczych. Dobrze zaprojektowane kursy, platforma i procesy jednocześnie zmniejszają frustrację i zwiększają liczbę ukończonych kursów w całej firmie. Ramą, na której można się oprzeć, są Wytyczne dotyczące dostępności treści internetowych (WCAG). Najnowsza wersja 2.2 jest oficjalnym standardem W3C i rozszerza „dwójkę” o dziewięć nowych wymagań (kryteria sukcesu).
Co dokładnie oferuje WCAG 2.2
WCAG 2.2 zachowuje zasady postrzegalności, obsługi, zrozumiałości i solidności, a ponadto kładzie większy nacisk na użytkowników z wadami wzroku, trudnościami poznawczymi i obsługą urządzeń dotykowych. Nowe obszary obejmują przede wszystkim widoczność i utrzymanie fokusu podczas obsługi klawiaturą, minimalną wielkość elementów docelowych dla wskaźnika (np. przycisków), ograniczenie gestów przeciągania (drag & drop), spójne umiejscowienie podpowiedzi, unikanie wielokrotnego wprowadzania danych oraz dostępne logowanie bez konieczności wykonywania trudnych zadań poznawczych.
Co to oznacza w praktyce dla LMS i kursów online
Pierwszy wpływ dotyczy obsługi i nawigacji LMS. Element z fokusem (element, który ma „fokus”, oznacza element na ekranie, który jest aktualnie wybrany lub zaznaczony – nie za pomocą myszy, ale klawiatury) musi być zawsze wyraźnie widoczny; nie wystarczy, że fokus „gdzieś jest”. Wyraźny wskaźnik fokusu należy przetestować na klawiaturze, a także w typowych scenariuszach z nieruchomymi nagłówkami lub elementami „sticky”, które mogą zasłaniać fokus. WCAG 2.2 definiuje w tym celu kryteria Focus Not Obscured i Focus Appearance wraz ze szczegółowym wyjaśnieniem.
Drugi wpływ dotyczy sterowania palcem i wskaźnikiem. Elementy interaktywne powinny mieć co najmniej 24 × 24 piksele lub wystarczające odstępy, jeśli są mniejsze. W praktyce ma to zastosowanie do przycisków CTA, ikon, paginacji, menu „hamburger” oraz małych linków w stopkach.
Trzecią dziedziną są gesty i interakcje przeciągające. Jeśli kurs lub LMS wymagają przeciągania (drag & drop) – na przykład podczas przenoszenia kafelków, kolejności kroków lub suwaków – zawsze musi być dostępna alternatywa bez przeciągania, obsługiwana jednym kliknięciem lub klawiaturą.
Ponadto WCAG 2.2 zajmuje się spójnym dostępem do pomocy na wszystkich stronach (np. kontakt z pomocą techniczną, czat lub link do FAQ zawsze w tym samym miejscu), redundantne wprowadzanie danych (nie zmuszanie użytkowników do ponownego wpisywania tych samych danych w ramach jednego procesu) oraz dostępną autoryzację, gdzie logowanie nie może opierać się na trudnych zadaniach wymagających zapamiętania; ma wspierać menedżera haseł i alternatywy bez wizualnych zagadek.
Jak postępować: treść a platforma
Dostępność w e-learningu opiera się na dwóch filarach – platformie (LMS/LXP) i treści. W platformie należy zwrócić szczególną uwagę na nawigację za pomocą klawiatury, fokus, uporządkowane nagłówki, komponenty semantyczne, alternatywy dla funkcji „przeciągnij i upuść” oraz rozmiary elementów klikalnych. W treści należy skupić się na dodawaniu alternatywnych tekstów do obrazów, napisów i transkrypcji filmów, odpowiedniego kontrastu, niezależności od koloru, prawidłowych opisów i stanów elementów oraz logicznej hierarchii nagłówków. Z punktu widzenia działu HR/zamawiającego warto sprawdzić, czy dostawca LMS i twórcy kursów pracują zgodnie z WCAG 2.2 jako jasnym warunkiem akceptacji – jest to szybki sposób na zmniejszenie długu technicznego i zwiększenie użyteczności systemu edukacyjnego dla wszystkich.
